Cukrzycowe technologiczne FAQ

Witajcie. Poniżej zamieszczam listę najczęstszych pytań na początku drogi osoby chorej lub opiekuna osoby z cukrzycą, kiedy zaczynamy wchodzić w świat technologii cukrzycowych. Zachęcam gorąco do rozwijania tego artykułu. Można dodawać kolejne pytania w komentarzach, będę starał się aktualizować ten wpis o nowe pytania, które Was trapią.

Co to jest pętla cukrzycowa?

Pętla cukrzycowa, czyli „artificial pancreas system” jest to system hybrydowej sztucznej trzustki składający się z trzech składników:

1. Systemu Ciągłego Monitorowania Glukozy
2. Pompy insulinowej
3. Urządzenia sterującego całym systemem

Jaka jest zasada działania pętli cukrzycowej?

Podstawą działania pętli jest urządzenie sterujące. W zdecydowanej większości przypadków jest to aplikacja na smartfonie, ale na rynku pojawia się coraz więcej pomp insulinowych posiadających tę samą funkcjonalność.

Do urządzenia sterującego pętlą wpisujemy dane dotyczące zapotrzebowania naszego organizmu na insulinę (bazową, do posiłkową oraz korekcyjną). Dodatkowo definiujemy wiele innych składowych, których nie sposób tutaj wymienić (są to min. rodzaj insuliny, długość wchłaniania węglowodanów itp…). Wiele z nich jest oczywiście opcjonalnych.

Po odpowiednim wpisaniu danych urządzenie co kilka minut pobiera dane z systemu ciągłego monitorowania glikemii i na podstawie wszystkich danych steruje pompą insulinową (zwiększa lub zmniejsza dawkę, wstrzymuje podaż insuliny itd).

Czy to znaczy, że cały system działa w pełni automatycznie i nie muszę już nic robić?

NIE! Pętla jest tylko urządzeniem (lub grupą urządzeń). Nie wyleczy nas z cukrzycy ani z codziennych obowiązków z nią związanych. Nadal będziemy zmuszeni używać kalkulatora bolusów przed posiłkiem i wpisywać do systemu zjedzone węglowodany. Jeśli w systemie pojawią się niepełne dane, pętla może podejmować błędne decyzje.

Czy pętla cukrzycowa to sztuczna inteligencja?

NIE! Pętla cukrzycowa polega na wzorach matematycznych oraz bardzo zaawansowanych systemach obliczeń. Jednak nadal nie ma tam żadnej sztucznej inteligencji.

Czy każdy pacjent może korzystać z pętli cukrzycowej?

Też NIE!

Samo założenie pętli, jej konfiguracja oraz użytkowanie wymaga obycia z technologiami cukrzycowymi oraz determinacji do pracy nad swoją terapią. Pętla nie jest lekarstwem, a samo jej „podłączenie” to dopiero początek ciężkiej pracy, która dobrze wykonana pozwoli po czasie na lepsza kontrolę nad poziomem cukru w organiźmie.

SZCZEGÓLNIE NIE ZALECA SIĘ PĘTLI DLA:

nowo zdiagnozowanych pacjentów z cukrzycą
z innym typem cukrzycy niż Typ 1 (insulinozależny)
u pacjentów z bardzo wysoką wrażliwością na insulinę
u pacjentów z niskim poziomem bazy
u pacjentów nie wymagających bazy przez całą dobę
u pacjentów w remisji

Najbezpieczniej jest skonsultować możliwość stosowania pętli cukrzycowej z diabetologiem.

Jakie są rodzaje pętli cukrzycowych?

Główne rodzaje pętli cukrzycowych są 2 – komercyjna oraz tzw DYI (czyli „Do-It-Yourself” po polsku – zrób to sam).

Pętle komercyjne to w zasadzie pompy insulinowe posiadające zatwierdzone oraz zamknięte oprogramowanie pozwalające korzystać z funkcjonalności trzustki hybrydowej. Przykład takiej pompy to Minimed 780G.

Pętle DYI – są to aplikacje mobilne pozwalające na stworzenie takiej pętli samodzielnie oraz zainstalowanie takiej aplikacji na swoim smartfonie. UWAGA – nie wszystkie pompy czy CGMy są kompatybilne z takim rozwiązaniem.

Na czym polega to DYI?

DYI czyli „Do It Yourself” polega na tym, że na odpowiednich stronach internetowych znajdziesz kod źródłowy takiej pętli cukrzycowej. Będziesz musiał samodzielnie go pobrać, skompilować (czyli zbudować aplikację) oraz zainstalować ją na swoim telefonie. Dodatkowo ustawić cały system, podłączyć wszystkie jego składowe oraz uruchomić.

Mam telefon z Androidem – jakie istnieją rozwiązania na mojego smartfona?

W Twoim przypadku możesz korzystać z rozwiązania AndroidAPS stworzonego i rozwijanego przez Milosa Kozaka. Link do dokumentacji oraz instrukcji (w języku angielskim) znajdziesz tutaj: AndroidAPS

Mam iPhone’a – czy istnieje pętla na mój telefon?

W Twoim przypadku możesz korzystać z rozwiązania Loop stworzonego przez deweloperów z USA. Link do dokumentacji oraz instrukcji znajdziesz tutaj: Loopdocs

Jest również inna wersja aplikacji, polegająca na innym algorytmie – FreeAPS. Wszystkie informacje znajdziesz tutaj: Free APS Github

Jakie CGMy są kompatybilne z systemami DYI?

Kompatybilność systemów CGM przedstawia poniższy uproszczony schemat. Warto zauważyć, że połączenia mogą wymagać dodatkowych nakładek lub/i dedykowanych aplikacji na telefonie.

Jakie pompy są kompatybilne z systemami pętli DYI?

Tutaj jest bardziej skomplikowana sytuacja. Poniższa lista przedstawia poszczególne możliwości podpięcia pomp do systemów:

Android APS:

Accu-Chek Combo
Accu-Chek Insight
DanaR / DanaRS / Dana-i
Diaconn G8
Omnipod DASH
Omnipod Eros (wymaga dodatkowego retransmitera)
Starsze pompy Medtronic kompatybilne z Loop (wymaga dodatkowego retransmitera)

Loop:

Medtronic 515/715
Medtronic 522/722
Medtronic 523/723 (oprogramowanie do wersji 2.4 lub niższe)
Medtronic Veo 554/754 (oprogramowanie do wersji 2.6A lub niższe)
Omnipod Eros (wymaga dodatkowego retransmitera)

Co to jest Pump Control?

Pump Control to aplikacja na smartfony z systemami Android, która posiada wiele funkcjonalności AndroidAPS oprócz możliwości korzystania z pętli zamkniętej. W dużym skrócie – jest to bardzo zaawansowany pilot do pompy insulinowej w formie aplikacji mobilnej. Nie wymaga kompilacji i można go ściągnąć tutaj: Pump Control Releases

Czy to prawda, że przy pomocy Pump Control / AndroidAPS mogę zdalnie podawać dziecku bolusy oraz sterować pompą kiedy jest w placówce wychowawczej?

Tak, to prawda. Dzięki tym aplikacjom jest możliwość zdalnego zarządzania urządzeniami naszych podopiecznych. Działa przy pomocy chmury Nightscout oraz poleceń SMS, które się wysyła na telefon bazowy dziecka. Jednak wymaga to również odpowiedniej konfiguracji oraz przeszkolenia z obsługi.

Co to jest chmura Nightscout?

Nightscout (CGM w chmurze) jest projektem organizacji nightscout.info (open source) Jest to projekt typu zrób to sam (DIY), który umożliwia dostęp w czasie rzeczywistym do wskazań glikemii z systemów CGM z przeglądarek internetowych za pomocą smartfonów, komputerów, tabletów czy smartwatchy. Celem projektu jest umożliwienie zdalnego monitorowania poziomu glukozy przy użyciu istniejących urządzeń monitorujących.

Bardzo fajnie wyjaśnia to Maciej Łysiak (Kanał Nie Słodzę) w tym filmie.